Libya Petrol Krizinde Son Durum

Bir zamanların en büyük petrol üreticisi ülkelerinden olan Libya, artık eskisi gibi petrol ihracatı ile anılmıyor. En merak edilen sorulardan birisi de bu eski dönemlere geri dönüp dönemeyeceği. Libya'nın bu duruma gelmesindeki en temel neden ise ülkedeki iktidarsızlık.

Libya'da baş gösteren iktidarsızlık nedeniyle uzmanlar, ülkenin petrol ihracatında eski konumuna gelmesinin çok zor olduğunu söylüyorlar. Emekli general Halife Haftar liderliğindeki silahlı grupların 2 aydır Bingazi'de ordu güçleriyle çatışması ve bir süredir devam eden iktidarsızlık, ülkenin petrol üretimi ve ihracatını düşürmeye devam ediyor. Petrol sahalarına yapılan saldırıların yanı sıra limanlara yapılan saldırılar da bu durumu gün geçtikçe olumsuz etkiliyor.

Günlük 340 bin varil petrol ihracatı gerçekleştirilen Zawia Limanı, çatışmalar nedeniyle bir süre kapatıldı. Ardından günlük 90 bin varil petrol ihracatının gerçekleştirildiği Brega Limanı da, aynı gerekçeler ile kapatıldı. 12 Temmuz tarihinde hükümet Brega Limanı'nın birkaç güne açılacağını duyurmasına rağmen birçok uzman Libya'nın eski zamanlarına dönmesinin pekte mümkün olmadığını söylüyor.

Birçok uzman ülkede meydana gelen iktidarsızlık, çatışmalar, petrol sahaları ve limanlara yönelik saldırıların Libya petrolünün geleceğini ve ihracatını nasıl etkilediği ve daha da etkileyeceğini değerlendiriyor. Londra'daki Avrupa Dış İlişkiler Konseyi uzmanı olan Mattia Toaldo, Sharara petrol sahasının ve Brega Limanı'nın açılmasının, ülkede günlük petrol üretimine 200 bin ila 500 bin varil arasında katkısı olacağını belirtiyor. Toaldo, Libya'daki petrol krizinin bittiğini söylemek için henüz erken olduğunu da söylüyor.

Kaliforniya'da bulunan Post Carbon Enstitüsü uzmanı Richard Heinberg ise; "Kısa dönemde Libya'nın petrol ihracının arttığını gösteren sinyaller iyi. Son aylara kıyasla üretimi arttı. Kapalı tutulan limanlar açılıyor, gerçi açılmadan önce iyileştirilmeleri lazım. Ancak tüm bunlar süregelen ve kazananı olmayan iç çatışmaların gölgesinde oluyor" ifadelerini kullandı. Libya'nın ilerleyen süreçte bütünlüğünü kaybedeceğini kaydeden Heinberg, bütünlük kaybolmasa bile korumak için bitmeyen bir mücadelenin gerektiğinden bahsediyor.

Libya, dünyanın en büyük 9. petrol üreticisiydi. OPEC verilerine göre, Libya 2013 yılının Ocak ayı itibariyle 48 milyar varillik kanıtlanmış ham petrol rezerviyle Afrika'nın en büyük, dünyanın da 9. En büyük petrol üreticisi konumundaydı. Kaddafi sonrasında, ülkedeki siyasi otorite boşluğundan faydalanan aşiret liderleri ve silahlı gruplar, ülkenin doğusundaki 4 ana petrol limanını 8 ay boyunca ablukaya aldı ve günlük 1 milyon 400 bin varil olan petrol üretiminin 150 bin varile düşmesine neden oldu. Bu durumlar göz önünde bulundurulduğu gibi birçok uzman gibi Libya'daki petrol krizinin ülkeyi nasıl bitirdiği ve konumundan ettiği açıkça gözler önüne seriliyor.