Libya Petrol Krizinde Son Durum

Bir zamanların en büyük petrol üreticisi ülkelerinden olan Libya, artık eskisi gibi petrol ihracatı ile anılmıyor. En merak edilen sorulardan birisi de bu eski dönemlere geri dönüp dönemeyeceği. Libya'nın bu duruma gelmesindeki en temel neden ise ülkedeki iktidarsızlık.

Libya'da baş gösteren iktidarsızlık nedeniyle uzmanlar, ülkenin petrol ihracatında eski konumuna gelmesinin çok zor olduğunu söylüyorlar. Emekli general Halife Haftar liderliğindeki silahlı grupların 2 aydır Bingazi'de ordu güçleriyle çatışması ve bir süredir devam eden iktidarsızlık, ülkenin petrol üretimi ve ihracatını düşürmeye devam ediyor. Petrol sahalarına yapılan saldırıların yanı sıra limanlara yapılan saldırılar da bu durumu gün geçtikçe olumsuz etkiliyor.

Günlük 340 bin varil petrol ihracatı gerçekleştirilen Zawia Limanı, çatışmalar nedeniyle bir süre kapatıldı. Ardından günlük 90 bin varil petrol ihracatının gerçekleştirildiği Brega Limanı da, aynı gerekçeler ile kapatıldı. 12 Temmuz tarihinde hükümet Brega Limanı'nın birkaç güne açılacağını duyurmasına rağmen birçok uzman Libya'nın eski zamanlarına dönmesinin pekte mümkün olmadığını söylüyor.

Birçok uzman ülkede meydana gelen iktidarsızlık, çatışmalar, petrol sahaları ve limanlara yönelik saldırıların Libya petrolünün geleceğini ve ihracatını nasıl etkilediği ve daha da etkileyeceğini değerlendiriyor. Londra'daki Avrupa Dış İlişkiler Konseyi uzmanı olan Mattia Toaldo, Sharara petrol sahasının ve Brega Limanı'nın açılmasının, ülkede günlük petrol üretimine 200 bin ila 500 bin varil arasında katkısı olacağını belirtiyor. Toaldo, Libya'daki petrol krizinin bittiğini söylemek için henüz erken olduğunu da söylüyor.

Kaliforniya'da bulunan Post Carbon Enstitüsü uzmanı Richard Heinberg ise; "Kısa dönemde Libya'nın petrol ihracının arttığını gösteren sinyaller iyi. Son aylara kıyasla üretimi arttı. Kapalı tutulan limanlar açılıyor, gerçi açılmadan önce iyileştirilmeleri lazım. Ancak tüm bunlar süregelen ve kazananı olmayan iç çatışmaların gölgesinde oluyor" ifadelerini kullandı. Libya'nın ilerleyen süreçte bütünlüğünü kaybedeceğini kaydeden Heinberg, bütünlük kaybolmasa bile korumak için bitmeyen bir mücadelenin gerektiğinden bahsediyor.

Libya, dünyanın en büyük 9. petrol üreticisiydi. OPEC verilerine göre, Libya 2013 yılının Ocak ayı itibariyle 48 milyar varillik kanıtlanmış ham petrol rezerviyle Afrika'nın en büyük, dünyanın da 9. En büyük petrol üreticisi konumundaydı. Kaddafi sonrasında, ülkedeki siyasi otorite boşluğundan faydalanan aşiret liderleri ve silahlı gruplar, ülkenin doğusundaki 4 ana petrol limanını 8 ay boyunca ablukaya aldı ve günlük 1 milyon 400 bin varil olan petrol üretiminin 150 bin varile düşmesine neden oldu. Bu durumlar göz önünde bulundurulduğu gibi birçok uzman gibi Libya'daki petrol krizinin ülkeyi nasıl bitirdiği ve konumundan ettiği açıkça gözler önüne seriliyor.

Apple Kârı Beklentilerin Üzerinde

Şirketleri, 2014 üçüncü karlarını açıklıyor. Apple, hemen her yıl olduğu gibi beklentilerin üzerine bir kar açıkladı. Mac ve iPhone satışları ile Apple, üçüncü çeyrek dönem karını % 12 oranında arttırarak 7.75 milyar dolara yükseltti.

iPad talebinin düştüğü Apple'da, Mac ve iPhone satışlarının artması bu farkı tefli etmişe benziyor. Apple'ın karına yönelik beklentiler 7,5 milyar dolardı. Yani hisse senedi başında 1,23 dolar olacaktır. % 12 oranında artış 7,75 milyar dolarlık kar getirdi. 28 Haziran gününde mali yıl üçüncü çeyreğinin sona erdi ve Apple üçüncü çeyrekte 35,2 milyon iPhone, 4,4 milyon Mac satışı gerçekleştirdi.

iPhone satışları bir önceki yıla göre %13, Mac satışları ise % 18 fazla gerçekleşti. Bu satışlar Apple şirketinin gelirinin % 6 oranında artarak 37,4 milyar dolara ulaşmasına yardımcı oldu. iPad satışları ise üst üste ikinci çeyrekte de geriledi ve 13,3 milyona düştü. Bu veriler sonrasında Apple hisseleri New York'te % 1 civarında bir kazanç kaydetti.

Bildiğiniz gibi Microsoft şirketi, Nokia'nın cep telefonu birimini satın aldı. Buna rağmen Microsoft şirketinin mali yıl dördüncü çeyreğindeki karı düştü. Ayrıca şirketin bilgisayar ve yazılıma yönelik kurumsal taleplerin arttığı da biliniyor.

Microsoft, Nokia faaliyetlerini 7,33 milyar dolara satın aldı. Şirketin bu satın alması net karın % 7,1 oranında düşmesine neden oldu. 30 Haziranda sona eren mali yıl dördüncü çeyreğinde 4,61 milyar dolar net kar elde edildi. Şirketin Nokia ile bağlantılı kalemleri ve vergiler hariç hisse başına kar ise 66 sent oldu.

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu Kararını Açıkladı

Dünden beri açıklanması beklenen Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, faiz kararını bugün açıkladı. Döviz piyasasında yatay bir seyir izlenmesine neden olan bu açıklamada beklendiği gibi gösterge faizinde 0,50 oranında bir faiz indirimi gerçekleşti ve gösterge faiz oranı 8,25 puana indirildi.

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu faiz kararları şu şekilde:

• Gösterge faizi 0,50 puanlık indirim ile 8,25 puana çekildi.
• Gecelik borçlanma faiz oranı % 8 oranından % 7,5 oranına indirildi.
• Borç verme faiz oranından herhangi bir değişiklik yapılmadı ve faiz oranı % 13,50 seviyesinde.
• Marjinal fonlama oranından herhangi bir değişiklik yapılmayarak % 12 seviyesinde bırakıldı. 

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'nun bu faiz oranı kararları beklenen kararlardı ve birçok uzmana göre olması gerektiği gibi gerçekleşti. HSBC Portföy yönetimi faiz kararının büyük ölçüde fiyatlandığını söylüyor ve "buna bağlı olarak özellikle tahvil faizleri açısından önemli bir etki beklemiyoruz" dedi.

Faiz oranı kararları sonrasında sabah saatlerinde yatay bir seyir izleyen Dolar/TL kuru az bir düşüş gerçekleştirdi. 2,1250 seviyesinden işlem görmeye başladı. Dün açılışı 2,12 seviyesinden yaptıktan sonra günü 2,1193 seviyesinden tamamlamıştı.

BIST 100 endeksi ise ikinci seansa % 1 düşüşle başladı ve 81.500 puandan işlem gördü. Euro, faiz kararları sonrasında düşüş gerçekleştirdi ve Euro/TL kuru 2,8826 seviyesinden düşerek 2,8760 seviyesinden işlem görmeye başladı. EUR/USD paritesi ise Temmuz ayının başından bu yana gösterdiği düşüş grafiğini devam ettiriyor ve 5 haftanın en düşük seviyesi olan 2,8637 seviyesinden işlem görüyor.